Zvuk automobila oduvek je bio deo njegovog karaktera. Dok neki vozači žele tih i nenametljiv rad motora, drugi žele snažan i sportski ton iz auspuha. Glavno pitanje koje mnogi postavljaju jeste: koji fi staviti za najglasniji auto? Da li je dovoljno povećati prečnik cevi ili je bitna i konstrukcija kompletnog izduvnog sistema? U ovom vodiču donosimo sve odgovore.
Šta znači „fi“ u izduvnom sistemu?
Definicija
„Fi“ je kolokvijalni izraz koji vozači koriste za označavanje prečnika izduvne cevi. Na primer, fi 50 znači da cev ima prečnik od 50 mm. Prečnik cevi direktno utiče na protok gasova, pritisak u sistemu i – naravno – na zvuk auspuha.
Zašto je važan prečnik cevi?
Kod standardnih automobila fabričke cevi su često dimenzionisane tako da zadovolje balans između performansi, potrošnje i buke. Međutim, kada želite najglasniji auto, povećanje prečnika cevi (veći fi) može drastično promeniti akustiku i jačinu zvuka.
Koji fi staviti za najglasniji auto?
Mali fi – prigušen i tih zvuk
Ako izduvna cev ima mali prečnik, protok gasova je ograničen, pritisak je veći, a zvuk se prigušuje. To je tipično za fabričke sisteme kod putničkih automobila.
Srednji fi – balans zvuka i performansi
Prečnici u rasponu od 50 mm do 63 mm (fi 50 – fi 63) obično daju balans između snage i zvuka. Auto dobija dublji ton, ali i dalje nije ekstremno glasan.
Veliki fi – maksimalan zvuk
Ako želite najglasniji auto, potrebno je ići na prečnik od 70 mm pa naviše (fi 70 – fi 100). Veći fi omogućava slobodniji protok gasova, smanjenje pritiska i otvaranje auspuha. Rezultat je dubok i vrlo glasan zvuk, posebno kod benzinskih motora sa većom kubikažom.
Da li samo fi utiče na glasnoću?
Lonci i rezonatori
Osim prečnika cevi, veliku ulogu imaju prigušivači (lonci) i rezonatori. Ako se ukloni srednji lonac ili katalizator, zvuk postaje daleko jači, bez obzira na fi. Dakle, fi je važan, ali nije jedini faktor.
Materijal cevi
Čelik, prohrom (inox) ili titanijum – svaki materijal ima drugačiju akustiku. Inox sistemi daju oštriji zvuk, dok titanijum proizvodi metalni sportski ton.
Turbo vs atmosferski motori
Kod turbomotora zvuk se prirodno prigušuje zbog turbine, pa i sa velikim fi cevima neće biti toliko glasan kao kod atmosferskog motora.
Najčešći izbori fi prečnika
Fi 50 – 55 mm
Tipično za male benzince i dizel motore. Zvuk ostaje relativno tih, a promene su minimalne.
Fi 63 – 70 mm
Najpopularniji izbor kod tunera. Donosi glasniji, dublji ton i balans između performansi i zvuka. Često korišćen kod 2.0 TDI i 2.0 TFSI motora.
Fi 76 – 100 mm
Za one koji žele najglasniji auto. Ovaj fi se koristi kod snažnih sportskih vozila i turbo benzinskih motora. Zvuk je izuzetno izražen, posebno u kombinaciji sa sportskim loncima ili direktnim cevima (straight pipe).
Zakonski aspekt – da li je dozvoljen najglasniji auto?
Pravila o buci
Važno je naglasiti da zakon o saobraćaju ograničava jačinu buke vozila. Ako se pretera sa fi prečnikom i uklone katalizatori, auto može postati previše glasan i nelegalan za vožnju na ulici.
Tehnički pregled
Automobil sa izduvnim sistemom koji proizvodi buku iznad dozvoljene norme može pasti na tehničkom pregledu. To znači da ga nećete moći registrovati dok ne vratite fabrički ili legalan sistem.
Da li veći fi znači i bolje performanse?
Pozitivni efekti
Veći fi može smanjiti otpor izduvnih gasova, što omogućava motoru lakše disanje. Kod tuniranih automobila i većih turbina to često znači i povećanje snage.
Negativni efekti
Ako se pretera sa fi prečnikom, može se izgubiti obrtni moment na nižim obrtajima. Motor tada deluje tromo i slabo reaguje pri malim brzinama. Dakle, za najglasniji auto fi treba birati pametno, a ne samo maksimalno veliki.
Kako napraviti najglasniji auto?
Opcije za pojačavanje zvuka
- Ugradnja većeg fi prečnika (70 – 100 mm)
- Uklanjanje srednjeg lonca ili katalizatora
- Ugradnja sportskog ili direktnog auspuha
- Korišćenje prohromskih cevi
Popularna rešenja
- Straight pipe – cev bez ikakvih lonaca, maksimalno glasan i dubok zvuk.
- Downpipe sa većim fi – posebno kod turbomotora, donosi jači zvuk i bolje performanse.
- Sportski lonci – daju sportski ton, ali uz nešto niži nivo buke u poređenju sa potpuno otvorenim cevima.
Zaključak
Ako se pitate koji fi staviti za najglasniji auto, odgovor je: što veći fi, od 70 mm pa naviše. Međutim, samo povećanje prečnika cevi nije dovoljno. Na glasnoću utiču i lonci, rezonatori, materijal i tip motora.
Za svakodnevnu vožnju i balans zvuka i snage, fi 63 – 70 mm je idealan izbor. Ako želite ekstreman sportski zvuk i najglasniji auto, onda idite na fi 76 – 100 mm u kombinaciji sa sportskim ili direktnim cevima.
Ipak, ne zaboravite zakonske propise i tehnički pregled – jer najglasniji auto nije uvek i najpraktičniji.
Leave a Reply